MERCAN BESLENME ŞEKLİ OLARAK PLANKTON
Mercanlar, diğer bir çok omurgasız türü gibi içinde bakteri, protozoa, alg ve küçük kabuklularında bulunduğu tüm plankton türlerini tüketir. Hatta mercan poliplerinin büyüklükleri ile orantılı olarak karades ve balıklarıda tüketirler.
-SPS Mercanlar
Bir çok kişi aksini düşünmesine karşın Acropora, Montipora ve Stylophora gibi popüler SPS mercan türleri plankton tüketir. Polip çapları 1 ile 4 mm arasında olmasına rağmen bazı plankton türlerini tüketmeleri için yeterlidir. Bu türlerin plankton tüketimlerinin çıplak göz ile gözlemlemek çok zordur ve düzgün bir şekilde görebilmek için mikroskop gibi optik aletler gerekmektedir. Stylophora pistillata kolonisi Artemia larvalarını hızlıca yakalayarak ve mideye indirir, buda onları iyi bir yiyecek kaynağı yapar. SPS mercanlar, plankton beslenmesinden oldukça fazla fayda sağlarlar, bu konuyu daha ileride detaylıca inceleyeceğiz.
-LPS Mercanlar
Mussidae, Trachyphyllidae ve Faviidae ailelerinden LPS mercanların doymak bilmez birer avcı oldukları yıllardır akvaristler tarafından bilinmektedir. Çünkü organizmaları avlamaları çıplak gözle rahatlıkla izlenebilinmektedir. Buda birçok akvaristin kıymetli LPS mercanlarını pipet ile beslemeye teşfik etmiştir. Büyük Acanthastrea, Fungia veya Favia kolonileri görülmeye değer bir şekilde mysid tüketir.
Azooxanthellate (fotosentetik olmayan) türler gibi heterotrof (dış beslenen) LPS mercanlarda kendi besinlerini üretemediklerinden diğer bitki ve hayvanlar ile beslenirler. Bu mercanlarda zooxanthellae olmadığı ve yeteri kadar karbon enerjisi bulamadıklarından daha yavaş gelişirler. Fotosentetik sürecin olmaması bu canlıların dokularında daha düşük pH seviyelerine neden olur, buda kalsifikasyonu kısıtlar. Büyük planktonlar hatta balıklar bile polipleri genişleyebilen bu mercanlar için iyi birer avdır. Rhizotrochus typus 'un pygmy angelfish (pigme melek balığı) bile yeğebildiği bilinmektedir. Orta büyüklükte polipli ilginç LPS mercanlardan Indo-Pacific Tubastrea spp. ve Akdeniz türü Astroides calycularis iştahla büyütülmüş artemia tüketmektedir.
Tubastrea cocinea, akvaryum ortamında iyi beslendiğinde aktif olarak ürediği bilinmektedir. Alveopora ve Goniopora bugüne kadar gizemli LPS cinsleri olarak kaldı. Bu cinsten türler bazen ev akvaryumlarında gelişme gösterirken çoğunluğu bozulup öldü.Bu mercanlar fotosentetik olsalarda plankton ile ek beslenme yapılması gerektiği görülmektedir. Bu mercanlar için yoğun beslemeden kaynaklanan partiküllerin bulunduğu akvaryumlar ideal şartları sağlamaktadır. Bu mercan poliplerinin mikroskop olmadan parçacık almalarının farkedilmesi biraz tartışmalıdır. Mercanların ağız kısmındaki cilia(kısa tüy) ve flagella(kamcı) adındaki organeller yardımı ile büyük miktarlarda bakteri tükettikleri bilinmektedir. Mikroskobik saç benzeri bu yapılar dış doku üzerinde ağız, boğaz ve polipin içindeki sindirim boşluğunda bulunur. Cilia ve flagella dalgalanma benzeri bir haret ile polipin içine veya dışına doğru su akıntısı oluşturur. Buda mercana kendisini şişirme, daha etkili oksijen alış verişi ve farklı boyutlardaki planktonları mideye indirme imkanı sağlar.Bu süreç Fungia poliplerinin mysid shrimpleri mideye indirdikleri sırada gözlenebilinir. LPS mercanların bir çoğu özellikle balık ve kabuklu içerikli ek besin sağlandığında akvaryum koşullarında iyi durumda kalır.
-Yumuşak Mercanlar:Octocorals
Yumuşak mercanlarda plankton tüketir, ve mercan topluluğunun otçullarını (herbivor) temsil ederler. Neptheidae ailesinden Dendronephthya spp. çok miktarda fitoplanton tükettiği bulunmuştur. 1990'larda Kızıl Denizde yürütülen deneylerin sonunda Dendronephthya spp.'nın kayda değer miktarlarda fitoplankton tükettikleri ortaya çıkmıştır. Aquba körfezi sularının fitoplankton açısından zengin olduğu bulunmuş ancak içinden büyük octocoral kümelerinin geçirildiği sularda fitoplanktonların hızla tükendiği gözlemlenmiştir. Doku analizleride bu canlıların ağırlıklı olarak fitoplankton ile beslendiklerini göstermiştir.
Bilim insanları anynı zamanda bu canlıların etkin şekilde fitoplankton yakalayabilmelerinin akıntı şiddetine bağımlı olduklarını belirlemişlerdir. Buda bu mercanların etkili bir şekilde plankton yakalayarak beslenebilmeleri için kuvvetli akıntıya bağlı karmaşık bir yapıları olduğunu göstermiştir.
Bir çok bulgu yumuşak mercanların evrim sürecinde otçulluğa adapte olduklarını göstermektedir. Polip dokungaçlarının pinnula adındaki tüy benzeri yapıları yüzey alanlarını etkili bir şekilde arttırır ve ince bir filtre ağı gibi çalışır (Buna iyi bir örnek olarak Xenia spp). D. hemprichi pinnulasındaki dokungaçları arasındaki 60-80 micronluk genişlik ona alg gibi oldukça küçük parçaları sudan filtrelemesine imkan sağlar. Buna ilaveten Alcyonium cinslerinden yumuşak mercanlarda, amylase ve laminarinase gibi bitki sindirimine yarayan enzimler bulunmuştur. Bir çok scleractinian ailesinin aksine, yumuşak mercanlar sadece küçük olanları ve verimsiz nematocysts tüketir. D. hemprichi 'in etkili şekilde zooplankton yemesi mümkün değildir, bir kaç kez yakalamasına rağmen av yinede kaçar.
Bütün bu bulgular, Dendronephthya cinslerininde içinde bulunduğu bazı yumuşak mercanlar zooplankton yakalamaya adapte olamamışlardır. Bu durum bu hassas canlıları idame ettirmek isteyen akvaristler için önemlidir. Fotosentetik bir çok yumuşak mercan türüne kolaylıkla bakılmasına rağmen Dendronephthya, Scleronephthya ve Stereonephthya spp. daha ileri düzey akvaristler tarafından bakılmalıdır. Akvaryumda, yüklü miktarda fitoplankton alamayan veya benzeri ürünleri (Golden Pearls) alamadıklarında gelişemezler.
-Gorgonians:Octocorals
Gorgonians (altsınıf: Octocorallia; sıra: Alcyonacea) yıllar içinde ilginç yapıları ve renkleri nedeni ile dekoratif mercanlar arasında oldukça popüler oldular. Halen Gorgonians Alcyonacea sırası altında üç altsıra olarak sınıflandırılmaktadır: Calcaxonia, Scleraxonia ve Holaxiona. Sert mercanlar ile ilişkileri olmalarına karşın vücut yapıları oldukça farklıdır. İç kısımlarındaki protein benzeri çubuk koloniye dayanıklılık sağlar. Scleraxonia altsınıfına ait olan üyelerde dış iskeleti oluşturan kalsit (kalsiyum karmonatın yarı kararlı biçimi veya aragonite benzeri) yapıya takviye sağlar. Akvaristler, Karayip bölgesinde bulunan Atlantik gorgonians, Plexaura ve Plauxaurella spp. türlerinin yetiştirilmesinde oldukça başarılı oldular. Nedeni vücutlarında kahverenkli zooxanthellae bulunmasındandır. Bununla birlikte daha renkli gorgonians türlerinin uzun süre hayatta tutma çabası çok daha zor olmuştur. Bunlara örnek Endonezya-Pasifik Menella spp. ve Atlantik Swiftia spp. Bu gorgonians türleri yoğun miktarda rotifer (Brachionus plicatilis) and Artemia gibi zooplankton ile beslenme gerektirir. Bu mercanlar Cyclop Eeze gibi küçük copepodları besin olarak tüketebilir. Burada kilit nokta gündüz ve gece boyunca onları küçük porsiyonlar ile sürekli beslemektir.
Bir çok hobicinin yaptığı gibi günde bir veya iki kez dökme besleme istenmeyen bir durumdur. Canlı plankton ile birlikte yeteri kadar küçük boyutta kuru yemde takviye olacaktır. 5 mikrondan 1.000 mikrona kadar farklı boyutları bulunan Golden Pearls, bu ilginç gorgonians için yiyecek uygun bir kaynak olmuştur. Karides endüstrisi için tasarlanan Golden Pearls (Altın İnci) zamanlamalı besleyici kullanılarak verilebilecek kuru bir besindir. Bu yöntem mercanları bakımı için harcanacak zamanı ve eforu oldukça azaltmaktadır. Hollanda'da yapılan deneylerde 24 saatte toplam 12 kez az miktarda otomatik yemleme makinası ile (şu anda yaklaşık 2 yıl) Menella spp. ve Swiftia spp. türlerinin başarı ile hayatta kalmaları sağlandı.
Sonuç olarak, bugün piyasada bulunan renkli gorgonians, akvaristler tarafında plankton ya da türev ile sürekli besleme ile yeterince uzun canlı tutulabilir. Cyclop Eeze (800-boyutta, üretici göre 1200µm) gibi ticari ürünler büyük polipli gorgonians türleri için ilginç bir besin seçeneği olabilir.